شنبه، ۲۶ مهر ۱۴۰۴
اگه اهل ماجراجویی باشی یا از اونایی که شب تا صبح غرق خوندن داستانهای پر رمز و راز میشن، اپیزود پانزدهم پادکست «کوکتاب | Kooketab» حتماً حال دلتو خوب کرده. چون اونجا رفتیم سراغ یه داستان واقعی و عجیب از دل تاریخ ایران؛ داستان بنو ساسان، یه گروه دزد حرفهای که تو قرون وسطی اسمشون لرزه به تن همه مینداخت.
حالا جالبه بدونی، ماجراشون فقط یه قصه محلی نیست.
تو منابع تاریخی اسلامی – مخصوصاً همون مقالهی معروفی که تو Smithsonian چاپ شده – نوشته شده که بنو ساسان یه جور شبکهی زیرزمینی حرفهای بودن. از ایران تا عراق و حتی تا مدیترانه رد پاشون پیدا میشده.
اینا فقط دزد نبودن، یه جورایی نخبههای خلافکار بودن!
نظم داشتن، قانون داشتن، حتی آموزش هم میدادن.
میگفتن اگه میخوای دزد موفقی بشی، باید اول شاگردی کنی، بعد امتحان بدی و تازه اگه قبول شدی، وارد جمعشون میشی.
یعنی همونقدر که یه ارتش برنامهریزی داره، اینا هم داشتن، فقط با یه تفاوت کوچیک... هدفشون پول مردم بود 😄
توی جامعهی اون موقع، خیلیها که از طبقات پایین بودن یا به خاطر فقر کاری از دستشون برنمیاومد، میرفتن سراغ این گروه.
یه جور راه فرار از بیعدالتی اجتماعی بود.
و جالبه، بعضی وقتا مردم هم بهشون بد نمیگفتن — چون بنو ساسان یه قانون داشتن:
نباید از فقرا بدزدن.
تو بعضی داستانهای فارسی و عربی هم ردشون رو میبینیم. مثلاً تو قصههای شبانه یا نوشتههای ادبی اون دوران، یه سری دزد باهوش هستن که مردم رو فریب میدن، اما همیشه با یه منطق خاص. خیلی از اون روایتها از همین بنو ساسان الهام گرفتن.
اگه بخوای یه تصویر سینمایی ازشون داشته باشی، تصور کن یه گروه شبیه Robin Hood، ولی با هوش شرقی، لباسهای سنتی، و زیر نور چراغهای نفتی بازار بغداد 😎
جالبه بدونی حتی تو فیلمهای تاریخی مدرن هم ازشون الهام گرفته شده. اون حس رازآلود و رفاقتی که بین خلافکارای با اصول هست، همون چیزیه که بنو ساسان پایهگذارش بودن.
در واقع، اونا فقط دزد نبودن... یه فرهنگ بودن.
یه طرز فکر.
یه جور "سیستم غیررسمی" که تو دنیای تاریک قرون وسطی، قانون خودش رو داشت.
و شاید همین باعث شده هنوز بعد از قرنها، وقتی اسمشون میاد، حس کنجکاویمون گل کنه.
چون تهِ دلمون، همیشه یه بخش کوچیکی هست که از آدمای قانونشکنِ باهوش خوشش میاد — مخصوصاً اگه منطق خودشونو داشته باشن.
اگه دلت میخواد بیشتر وارد دنیای این دزدای مرموز بشی، اپیزود پانزدهم پادکست کوکتاب | Kooketab رو از دست نده.
اونجا با جزئیات بیشتری از ماجراشون حرف زدیم، از داستانهای واقعیشون گرفته تا ردشون تو ادبیات و فرهنگ امروز.
و خب... مثل همیشه، کلی موسیقی متفاوت هم کنارش هست که فضا رو کامل کنه
تا اپیزود بعدی، حال دلتونو عااالی میخوام!
